حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در چهاردهمین همایش اساتید تفسیر حوزه علمیه قم که به مناسب سالگرد ارتحال علامه طباطبایی در دارلقرآن علامه طباطبایی برگزار شد، اظهار داشتند: علامه طباطبایی از مسائلی که در عالم اتفاق می افتاد در خدمت قرآن بهره برد؛ علامه حادثه های تاریخی را ورق زد، مشروطه را تشریح و خواسته های مشروطه را شناسایی کرد، جنگ جهانی اول و دوم را شناسایی کرد و پس از فیش برداری از سؤال های آن، وارد تفسیر شد، آن سوالها را  به خدمت قرآن عرضه کرد و پاسخ گرفت که المیزان شد. فاصله المیزان و تفسیرهای دیگر به این بحث ها نیست که ان قلتی بگوید و قلنایی ببافد.

آیت الله العظمی جوادی آملی اذعان داشتند: از مرحوم امین الاسلام تا مرحوم فیض می بینیم که عرصه خالی است و حوزه ها کاری به قرآن نداشتند، از زمان مرحوم فیض تا زمان علامه ،400 سال جامعه اسلامی خوابیده بود و تفسیری نداشتیم.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که نمونه تفسیر المیزان در مجمع البیان و امثال آن دیده نمی شود، ابراز داشتند: وظیفه اساتید تفسیر این است که انقلاب را رصد کنند تا بدانند انقلاب چه آورده، چه می خواهد و چگونه باید آن را نگه داشت.

ایشان خاطرنشان کردند: مسأله انقلاب سنگین تر از مشروطه و جنگ جهانی است، آن ها فقط سلاح و کشتار بودند اما انقلاب احیا است، فرق بین جنگ جهانی اول و دوم با انقلاب این است که آن ها برای مرگ، اما انقلاب برای حیات آمده است، سؤال ها فرق می کند؛ چگونه انقلاب به ثمر رسید و چگونه باید آن را حفظ و به صاحب اصلی آن تحویل دهیم؛ این مسائل تلاش بسیار علمی می خواهد.

مفسر برجسته قرآن کریم بیان داشتند: اساتید تفسیر باید همه نیازهای انقلاب را رصد کنند، به قرآن عرضه کنند و سپس پاسخ بگیرند، قرآن جواب می دهد چون برای جواب دادن آمده است.

آیت الله العظمی جوادی آملی اظهار داشتند: خداوند قرآن را همانند باران نازل نکرده است، خداوند باران را به زمین انداخت اما قرآن را به زمین آویخت و فرمود یک طرف آن به دست من است. هرچه انسان بخواهد در قرآن وجود دارد، این وظیفه همه ماست که نیازهای خود را به قرآن کریم عرضه کنیم.

ایشان ادامه دادند: علامه فرمود قرآن با همه کتاب هایی که زیر آسمان است فرق دارد، هر طرف برویم از چند حالت خارج نیست که عبارت از معرفت شناسی تجربی، تجریدی و شهود عرفانی است، حداقل سواد، معرفت شناسی حسی و تجربی است، پس از آن تجریدی عقلی کلامی، سپس تجریدی عقلی فلسفی و بعد تجریدی عقلی عرفان نظری است که با مفاهیم اصولی کار دارد و پس از آن شهود قرار دارد که غیر از این ها چیزی در بشر نیست.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم اذعان داشتند:

رهاورد مرحوم علامه این است که فرمود راهی به نام تذکر وجود دارد، تذکر غیر از تفکر، تعقل و تدبر است، قرآن فرمود اگر این دستور را انجام دهید یادتان می آید که در نزد پروردگار چه چیزی شنیده اید، اگر انسان اهل نماز شب باشد یادش می آید جایی که الست بربکم گفته چه بیان کرده و چه شنیده است، این راه از قرآن بعد از عرض نیاز به دست آمده است، در قرآن از یعقلون و یتفکرون نام برده شده است، کسانی که آرام آرام با چراغ خاموش حرکت می کنند جزو عقلا، متفکران و عالمان هستند اما کاری از آن ها ساخته نیست بلکه از قوم یعقلون کار ساخته است.

حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی با بیان این که قوم یعقلون همانند عرب و عجم، نژاد نیست، ابراز داشتند: این به معنای قیام است، تا کسی به عقل، قیام نکند بهره نصیبش نمی شود، کارهای علمی داریم که علمای حوزه و اساتید دانشگاه هستند که حل می شود اما اگر بخواهند همانند امام راحل مشکل جامعه را حل کنند از عاقل و عالم ساخته نیست بلکه کسی می تواند که قیام به عقل داشته باشد.

معظم له ابراز داشتند: این که وجود مبارک حضرت ولیعصر(عج) جامعه را اصلاح می کند چون قیام به عدل و عقل دارد، در دستگاه قضا، عادل بودن کافی نیست بلکه قائم بالقسط می خواهد، قضا را به عاقل نمی دهند بلکه باید کمال عقل می دهند، مگر از هر عاقلی ساخته است که پرونده ببیند.

مفسر برجسته قرآن کریم خاطرنشان کردند: حرف مرحوم علامه این است که ما مکتب و مدرسه دیگری داریم که خیلی چیزها یاد گرفتیم که با درس خواندن حاصل نمی شود بلکه با نماز شب به دست می آید، ما یک استاد به نام خداوند داریم که با او حرف زدیم، شاگرد او بودیم و او از ما اقرار گرفت.

آیت الله العظمی جوادی آملی با بیان این که باید بدانیم تمام نیازهای ما را معرفت شناسی حسی حل نمی کند، اظهار داشتند: ما مشترکاتی با فرشتگان داریم، آزمایشگاه و حسیات فقط مشکل بدن ما را حل می کند ما تا کی باید منتظر باشیم و بیینیم جواب آزمایشگاه ها چه می شود؛ فرمود آزمایشگاه دیگری وجود داشت که شما آنجا با خدا حرف زدید.

مفسر برجسته قرآن کریم با بیان این که علوم و نیازهای فراوانی داریم که باید به قرآن عرضه شود، ابراز داشتند: باید سؤال رابشناسیم، به قرآن عرضه کنیم و از آن جواب بگیریم.

معظم له بیان داشتند: ذائقه مردم اثرپذیر است که در همه وجود دارد، خداوند به اندازه ای زیبا آفرید که بیش از آن وجود ندارد، خداوند می فرماید انسان را به عنوان ظرف خالی قرار ندادم، همانگونه که روده و معده انسان محققانه خلق شده قلب، روح و جان او نیز محققانه خلق شده است، این روده ومعده یک ظرف خالی نیست که هرچیزی را قبول کند اگرغذا ناسالم باشد بالا می آورد و فقط غذای سالم را قبول می کند، قلب هم همین طور است، انسان بخواهد کسی را فریب دهد بالا می آورد؛ مگر این که کسی را با جهل، عوام فریبی، خرافات، قصه و خواب معتاد کنند، وقتی کسی را خواباندند قصه گفتند باور می کند.لذا ما موظفیم اجازه ندهیم که مردم به خواب بروند، قصه نگویید و منبرها را پربار کنید، بدون مطالعه نباید سخن گفت، اگر جامعه را با خواب اداره کنید می خوابد و دیگری برای او خواب می بیند.

حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی با بیان این که انقلاب اسلامی عالی ترین نعمتی است که ذات اقدس اله از صدر اسلام تا کنون نصیب امت اسلامی کرده است، اظهار داشتند: در قانون اساسی ما آمده که همه اصول، فروع، مصوبات و مقررات باید برابر با شریعت مقدس اسلام باشد، این در هیچ کتاب قانونی این حرفها نیست! مرحوم آیت الله شیخ مرتضی حائری وقتی اصل چهارم و پنجم تصویب می شد در خبرگان به پشت تریبون رفت و فرمود که حتما در قانون اساسی اضافه کنید که این اصل حاکم بر جمیع اصول، قوانین و مقررات اسلام است، اصطلاح حکومت فقط یک اصطلاح حوزوی نیست، این اصل حاکم بر مصوبات است یعنی مبادا کسی بگویید تقیید، تبصره، تخصیص است و قابل استفاده نیست؛ نیازهای این نعمت که ذات اقدس الهی داده باید به قرآن عرضه شود و باید توجه داشت که با «ان قلت» قرآن تفسیر نمی شود.

مفسر برجسته قرآن کریم با بیان این که باید مشکلات و نیازها را عرضه کرد تا پاسخ گرفت، اظهار داشتند: در همه موارد حبل الهی تار و پودی دارد که قرآن و عترت هستند، همه باید به همین حبل متین متمسک شویم