​​​​​​​
​​​​​​​​​​​​​​وی در این گفتگوی اختصاصی با پایگاه اطلاع رسانی اسراء، به اهمّ فعالیت‌ها و رسالت‌های معاونت و خصوصا اهداف پژوهشی در دوره جدید معاونت پژوهشی بنیاد اسراء پرداخت که مشروح آن را از نظر می گذرانیم.

حجت الاسلام و المسلمین عمادی در ابتدای گزارش بیان داشت: قبل از ورود به موضوع اصلی لازم است یادآوری کنم هفته پژوهش امسال ما با دو حادثه غمبار و جان سوز مصادف است، اول به لحاظ تاریخی مصادف با ایام شهادت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیهاست و دوم به لحاظ زمانه، مواجه با حوادث دردناک حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی کودک کش به مردم مظلوم غزه که متاسفانه با کشتار بی رحمانه 15 هزار مرد و زن و کودک و تخریب بیمارستان ها بر سر بیماران بستری، همراه و با حمایت وقیحانه مدعیان تمدّن غرب است که رسوایی و سقوط تمدن غرب را شاهد هستیم لذا با اقدامات جنایتکارانه جنگی قلوب ملت های مسلمان حتی غیر مسلمان را جریحه دار کرده و سزاوار است در اینجا هم شهادت مظلومانه صدیقه طاهره علیها السلام را به عموم ارادتمندان تسلیت عرض کنیم و هم شهادت مظلومانه بیش از 15 هزار فلسطینی را تسلیت بگوییم و پیروزی نهایی و کامل آنان در برابر رژیم غاصب کودک کش را از خدا مسئلت نماییم.

1. به جهت آشنایی بیشتر با فعالیت های پژوهشی بنیاد بین المللی اسراء، لطفا اهم فعالیتها و رسالت های این معاونت، خصوصا اهداف پژوهشی خود در دوره جدید معاونت پژوهشی در دوره جدید را بیان نمایید.

​​​​​​​در دوره جدید معاونت پژوهشی بنیاد اسراء، دو رسالت تعریف شده است که یکی همان استمرار و ادامه رسالت قبلی که تنظیم آثار ارزشمند حضرت علامه جوادی آملی در محورهای تفسیر، اخلاق، فقه، فلسفه، عرفان و دیگر مباحث هست و دومین رسالت ما، تولید کتاب، مجله، مقالات و آثار متناسب با نیاز زمان حال و آینده می باشد و لذا در این راستا اهدافی که مد نظر داریم تبیین، گسترش و تعمیق پژوهش به عرصه‌های نوین در زمینه دیدگاه‌های اسلامی و دفاع عقلانی از مفاهیم و آموزه‌های دینی متناسب با سطوح و نیازهای متنوع مخاطبان می باشد. در این دوره به دنبال اثبات کارآمدی دین در پاسخگویی به نیازهای عصری و نسلی هستیم و سعی می کنیم در کنار زمینه‌سازی علمی برای تمدن نوین، اسلامی سازی علوم انسانی و کاربردی سازی معارف اسلامی را نیز در دستور کار قرار دهیم. همچنین جهت تحقق هدف یاد شده بنا داریم وارد عرصه علوم انسانی ـ اسلامی در پژوهش شده و از هوش مصنوعی در امر پژوهش و تهیه نرم افزارهای پژوهشی بهره ببریم.

2. عملكرد پژوهشی پژوهشگاه معارج در چند سال اخیر را چگونه ارزیابی می‌کنید و برنامه های پیش رو شما چیست؟

همانطور که بیان شد تا کنون عملکرد پژوهشی پژوهشگاه بر تدوین آثار بوده و تا کنون بیش از 300 اثر مکتوب در رشته های مختلف از علامه جوادی آملی تنظیم شده، همین امر نشان از موفقیت پژوهشگا در این عرصه هست، اما برنامه پیش روی معاونت پژوهشی در دوره جدید، اهتمام ویژه به تنظیم مباحث فقهی حضرت استاد که کمتر به آنها پرداخته شده و همچنین تولید آثار دینی مبتنی بر مباحث روز و با متد و روش های جدید در قالب ها و فرم های مختلف از دیگر برنامه های ما می باشد. در همین راستا و با کمک گرفتن از آثار تخصصی و منابع غنی مانند تفسیر شریف تسنیم، در نظر هست تا آثار جدید تک جلدی با در نظر گرفتن جامعه هدف، به صورت موضوع محور، یا پرسمان و یا کتابهای کمک درسی تنظیم و عرضه گردد، همچنین آثار حضرت استاد منبع خیلی خوب به جهت ارائه مقالات علمی ـ پژوهشی می باشد تا از این طریق بتوانیم به نیازهای روز جامعه پاسخ دهیم انشاء الله.

3. گزارشی از آثار در دست اقدام و جدیدترین آثار حضرت استاد در حوزه های مختلف کلامی، فلسفی، فقهی و تفسیری را بیان نمایید؟

یکی از مهمترین موضوعاتی که شروع کرده‌ایم تنظیم و تدوین کتب فقهی آیت الله جوادی آملی هست که پیش بینی می کنیم این مباحث فقهی حضرت استاد در یک موسوعه فقهی حدود 40 جلدی تنظیم و به جامعه علمی کشورعرضه گردد، تا کنون کتاب اجاره، کتاب مکاسب محرمه (2 جلد)، جلد اول کتاب بیع، جلد اول کتاب نکاح، کتاب قاعدة الشرط الفقهیه و جلد اول کتاب الربا چاپ شده و جلدهای دیگر این موضوعات نیز در حال تنظیم و آماده سازی می باشد، همچنین کتاب الارث حضرت استاد نیز تنظیم نهایی آن صورت گرفته و در آستانه چاپ هستیم، یکی از آثار مهم فقهی علامه جوادی آملی کتاب «ولایت فقیه» هست که با تحقیقی نو و نگارشی تازه و به زبان عربی، زیر نظر اساتید به نام در حال تدوین و تنظیم هست که این کتاب، متفاوت از کتابهایی است که با این نام و این موضوع تا کنون از استاد چاپ شده است؛ برخی از فصول این کتاب آماده و به محضر حضرت استاد عرضه شده که  حضرت استاد هم تا این بخشی را که مشاهده کردند هم از نحوه تنظیم و هم از تعریب این کتاب به زبان عربی اعلام رضایت کرده اند.

4. گزارشی از کتاب تفسیر شریف تسنیم و اینکه تا چه زمان دوره کامل این اثر تکمیل خواهد شد.

کتاب شریف تسنیم که از آثار ماندگار جهان اسلام است، مجموعه دروس تفسیری علامه جوادی آملی است که از ابتدای قرآن تا انتها  تدریس شده و کار تنظیم و تدوین آن هم در حال انجام هست و پیش بینی ما یک دوره 80 جلدی خواهد بود، تا کنون بیش از 71 جلد از این کتاب شریف به چاپ رسیده و جلد 72 نیز در آستانه چاپ هست، که هشت جلد باقی مانده نیز تدوین آن صورت گرفته و به محضر استاد رسیده و در حال تنظیم نهایی آنها هستیم که انشاء الله تا مرداد 1403 اتمام دوره تسنیم را خواهیم داشت و نشستی با عنوان اختتامیه تسنیم انشاء الله برگزار خواهیم کرد.

5. در خصوص آثاری که برگرفته از منظومه فکری آیت الله العظمی جوادی آملی و در راستای تبیین و بسط اندیشه ایشان، تولید شده ، چه اقداماتی صورت گرفته است؟ و رویکرد جدید معاونت در این زمینه چه هست؟

یکی از رسالت های معاونت پژوهشی تنظیم نقشه علمی و سیر مطالعاتی آثار علامه جوادی آملی برای جامعه پژوهشی کشور هست که در این باره مباحث فراوانی در جامعه علمی صورت گرفته که آیا حضرت علامه در فقه، فلسفه، عرفان و تفسیر دارای نظریه هستند یا دارای یک مکتب و یا مدرسه؟ ما معتقدیم با توجه به نوآوری های علامه جوادی آملی در بخش های مختلف فلسفی، عرفانی، تفسیری، فقهی، معظم له دارای یک مکتب هستند و در حال تلاش برای تبیین این مطلب هستیم چرا که علامه جوادی آملی در هر محوری که وارد شده نه تنها یک شارح موفق با زبانی شیوا و رسا بودند که نوآوری هایی نیز دارند و هر جا هم با مبانی ایشان در تعارض بوده، منصفانه نقد کرده اند؛ خود استاد بعضا در مقدمات کتب خود بیان می دارند که ما این کتاب ها را شرح نکردیم، بلکه تحریر کرده و گره ها را باز کردیم. مثلا ایشان در بحث عرفان بر خلاف برخی از اساتید و شارحان مکتب ابن عربی، هیچ شیفتگی نسبت به ابن عربی ندارند، مکرر در درس ها فرمودند یک محقق نباید مفتون استاد باشد، دلباختگی به بزرگان، آفت تحقیق است و مقلّد پرور است لذا هر جا که مطالب ابن عربی یا هر استاد بزرگ دیگری، با نصوص مسلم و مکتب اهل بیت علیهم السلام در تعارض باشد، وارد نقد عالمانه می شوند. ایشان در کتاب تسنیم جلد 2 بیان داشته اند شهود عرفانی ابن عربی اگر برهان پذیر نباشد، فاقد اعتبار است. البته نکته مهم و قابل توجه در نقد مطالب این است که حضرت استاد علامه جوادی آملی از شیوه علمی ـ پژوهشی خارج نمی‌شوند، بلکه کریمانه نقد خود را مطرح می کنند بدون آنکه متون و صاحب متون را به زیر بکشد، مخاطبان را تعالی می بخشد و این نقد کریمانه است.

6. پژوهشگاه معارج چه برنامه های خاصی را برای هفته پژوهش امسال در نظر دارد؟

برگزاری یک نشست خبری با اصحاب رسانه و معرفی دستآوردهای پژوهشی بنیاد اسراء و همچنین برگزاری یک همایش در محل بنیاد اسراء به جهت تبیین رسالت ها و برنامه های پژوهشی معاونت پژوهشی از جمله برنامه های ما در هفته پژوهش هست، علاوه بر اینکه درصدد دیدار پژوهشگران پژوهشگاه معارج با حضرت علامه جوادی آملی هم هستیم تا از فرصت هفته پژوهش استفاده کرده و در پای درس علامه بنشینیم