دیگر اخبار | بایگانی
حجت الاسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی:
پایگاه اطلاع رسانی اسراء: حجت الاسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی بیان می دارد: دین آن هدفی که دارد این است که جامعه و مخاطب خودش را از جهل برهاند، و از جهالت نجات بدهد. یعنی انسان‌ها نه مبتلا به ظلوم بودن بشوند و نه مبتلا به جهالت. "انه کان ظلوما...
پیام به مسلمانان آمریکا؛
پایگاه اطلاع رسانی اسراء: کنگره مسلمانان آمريکا با موضوع «بصيرت دينی» با پيام حضرت آيت الله العظمی جوادی آملی در آمريکا برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی:
حجت الاسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی، رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء بیان می دارد: باید جهان بینی و هستی شناسی به کمک علم بیاید تا علوم حاصله بتواند آثار وجودی برای هستی و کمال انسان داشته باشد.
تازه های نشر؛
به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء، جلد 54 تفسیر گرانسنگ تسنیم اثر مفسر بزرگ قرآن کریم، آیت الله العظمی جوادی آملی، منتشر شد
همزمان با 1 خرداد، روز بزرگداشت ملاصدرا؛
پایگاه اطلاع رسانی اسراء: حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی به مناسبت اول خرداد، روز بزرگداشت ملا صدرا (صدرالمتالهین)، پیامی به همین مناسبت صادر فرمودند.
تازه هاي نشر
به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء: جلد 32 کتاب ارزشمند «رحیق مختوم» شرح حکمت متعالیه، اثر گرانقدر حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی، با همکاری پژوهشگاه علوم وحیانی معارج و مرکز بین المللی نشر اسراء، منتشر شد.
تازه های نشر؛
پایگاه اطلاع رسانی اسراء، جلد 51 تفسیر گرانسنگ تسنیم اثر مفسر بزرگ قرآن کریم، آیت الله العظمی جوادی آملی، با همکاری پژوهشگاه علوم وحیانی معارج و مرکز بین‌المللی نشر اسرا، آماده انتشار شد.
تازه های نشر؛
پایگاه اطلاع رسانی اسراء، جلد 52 تفسیر گرانسنگ تسنیم اثر مفسر بزرگ قرآن کریم، آیت الله العظمی جوادی آملی، با همکاری پژوهشگاه علوم وحیانی معارج و مرکز بین‌المللی نشر اسرا منتشر شد.
مقاله علمی پژوهشی؛
پایگاه اطلاع رسانی اسراء: در جدیدترین شماره از دوفصلنامه علمی پژوهشی اخلاق وحیانی مقاله ای با عنوان «بررسی امکان تربیت دینی بر مبنای نظریه عقلانیت وحیانی با تکیه بر نظریات علامه جوادی آملی» به چاپ رسیده است.
پایگاه اطلاع رسانی اسراء: شانزدهمین شماره از «دو فصلنامه علمی پژوهشی اخلاق وحیانی» به همت مدیریت نشریات پژوهشگاه علوم وحیانی معارج، آماده چاپ شد.
ـــ ـــ
دانش نامه علوم وحيانی اسراء
1. ضرورت اجراي طرح
حقيقت زنده و پوياي اسلام كه از چشمه‌سار عالم ربوبي بر صحنهٴ سيناي نبوي و اوج حراء قرآني و از آن بر شاخسار طوبيٰ عترت طاهره (عليهم السلام) استقرار يافته آب حياتي است كه تشنگان عالم انسانيت را سيراب كمال ساخته و در جوار محبوب حقيقي منزل مي‌دهد.
اكنون كه درّ يكتاي اسلام در صدف نظام جمهوري اسلامي ايران پاسداري مي‌شود بر قاطبهٴ امّت اسلام است كه هر يك بنوبهٴ خود در نماياندن سيماي زرين آن و زدودن زنگارهاي ضلالت و جهالت همّت ورزيده و اين لمعه آسماني را در فضاي عالم انساني فروزان، جاودانه دارند.
در اين فرصت بي‌بديل كه به دست با كفايت بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران و قائد كبير انقلاب اسلامي امام خميني(قدس سره) ايجاد شده و هم اكنون به رهبري معظّم انقلاب حضرت آيت الله خامنه‌اي(دام ظلّه) استمرار مي‌يابد، مهمترين و سنگين‌ترين رسالت بر عهدهٴ عالمان ديني و اسلام‌شناسان حقيقي است تا با شناخت اسلام ناب و انتشار آثار ساميهٴ آن پرچم با عظمت اسلام محمدي(صلّي الله عليه و آله و سلّم) را به اهتزاز درآورند و آواي جاويد (الاسلام يعلو و لا يعلي عليه) را در عالم علم و عمل طنين‌انداز سازند.
با عنایت به گسترهٴ و عمق انديشه‌هاي عالي دانشمند ارجمند استاد حضرت آيت‌الله جوادي آملي(دام ظله) به عنوان يك مرجع ديني و به عنوان استاد مسلّم و متفكّر در حوزه‌هاي مختلف علوم اسلامي و با نام‌آوري در عرصه تفسير - فقه ـ حكمت ـ عرفان و نظرات بديع و تمدن‌ساز و با عنايت به اينکه انديشه‌هاي معظم‌له در طول دوران نظام اسلامي همواره در جهت تحكيم اركان و پايه‌هاي نظام بوده و در تمامي سه دهه گذشته انديشه‌هاي راهبردي و نظرگاههاي روشن، و ژرفاي ايشان همواره مؤثر و تعيين‌كننده بوده است.
یکی از راه های تحقّق اين آرمان الهي و گسترهٴ نورآسماني خصوصاً در شرايط فعلي تولید علم با تهیه کتب مرجع و دانشنامه (دائرة المعارف) ای در علوم وحیانی است.
زیركتاب‌های مرجع زيربناي فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي را تشكيل مي‌دهد از این‌رو تدوين دانش نامه های تخصّصي در علوم وحیانی كمك شاياني به امر پژوهش در علوم وحیانی خواهد كرد و كار دستيابي مراجعان را به منابع و مآخذ و شيوه‌ها و اصطلاحات خاص سرعت مي‌بخشد.
اهداف:
1. بيان مسئله
دانشنامة علوم وحیانی اِسرا ، دائره‌المعارفی است مشتمل برتمامي مدخل هاي علوم وحیانی (تفسیر و علوم قرآنی – علوم عقلی – فقه ، اخلاق و معارف اسلامی) بر مبنای حکمت متعالیه و معطوف به نظريات حضرت آيت الله العظمي جوادي آملي (مد ظله العالي) كه در آثار معظم له آمده است. که هدف آن بهره برداری محققان حوزوی و دانشگاهی و فرهیختگان به عنوان کتاب مرجع در راستای پژوهش و تحقیقات است.
2. پيشينه پژوهش
دانشنامه‌نويسى در ايران سابقه‌اي بسيار طولانى دارد. از جمله آثاري كه مى‌توان در اين زمينه ياد كرد كتاب دينكرد به زبان فارسى ميانه است كه به حق آن را دانشنامة دين زردشتى نام نهاده‌اند. اين كتاب برپاية اوستا و زند ترجمه و تفسير اوستا به زبان فارسى ميانه به نگارش درآمده، و شامل مطالب متنوعى - از اصول عقايد و الاهيات زردشتى تا اندرزهاي دينى و اساطير - است. تدوين‌ِ نهايى‌ِ آن در سدة ق/م بوده است، اما در سدة ق نيز مطالبى بدان افزوده‌اند. نخستين دانشنامة علمى ايران را دانشمند بزرگ ايرانى ابونصر فارابى60-39ق/74 - 50م با عنوان احصاءالعلوم به زبان عربى به رشتة تحرير درآورد و در آن به طبقه‌بندي علوم مختلف پرداخت.
بسياري از آثار ابن سينا 70- 28ق/80-037م را نيز بايد در رديف دانشنامه‌هاي تخصصى به شمار آورد، همچون دو اثر سترگ او به زبان عربى: الشفاء با بخشهايى در الاهيات، رياضيات، طبيعيات، منطق، موسيقى و نفس روان‌شناسى؛ و القانون در طب. اما بى‌ترديد كهن‌ترين دانشنامة مهم فارسى مجموعة معروف به دانشنامة علايى است. ابن سينا بر آن بود تا علوم مختلف را در مجموعه‌اي فارسى فراهم آورد، اما فقط موفق به نگارش بخشهاي الاهيات، طبيعيات و منطق شد. پس از وي شاگردش ابوعبيد جوزجانى با ترجمة آثار عربى او بخشهاي رياضيات، موسيقى، هندسه و هيئت را نيز فراهم آورد و نام دانشنامه را براي آن مجموعه برگزيد. در واقع، تا آنجا كه مى‌دانيم، نام دانشنامه نخستين‌بار بر اين مجموعه نهاده شده است.
پس از دانشنامة علايى دانشنامه‌هاي مهم ديگري به زبان فارسى تأليف شد كه برخى از مهمترين آنها عبارت‌اند از التفهيم‌لاوائل صناعة التنجيم، از ابوريحان بيرونى 62- پس از 40ق/73- 048م؛ ذخيرة خوارزمشاهى، از اسماعيل جرجانى د 31ق/ 137م؛ جوامع العلوم، از شعيا بن فريغون تأليف: ميان سالهاي 27-44ق/39- 55م؛ مفاتيح‌العلوم، از ابوعبدالله محمد خوارزمى د 87ق/ 97م؛ نزهت‌نامة علايى، از شهمردان بن ابى الخير تأليف: ميان سالهاي 88- 13ق/095-119م؛ جامع‌العلوم، از فخرالدين محمد رازي 43 -06ق/148-209م؛ نوادر التبادر لتحفة البهادر، از شمس‌الدين محمد بن ايوب دُنَيسِري تأليف: 82ق/ 283م؛ نفائس الفنون فى عرائس العيون، از شمس‌الدين محمد بن محمود آملى تأليف: ح 40ق/339م؛ درة التاج لغرة الدباج، از قطب‌الدين محمود شيرازي قرن ق/4م؛ نزهة القلوب، از حمدالله مستوفى تأليف: 40ق؛ و مدائن العلوم، از محمدجعفر استرابادي در دورة قاجاريه. دانشنامه‌هايى نيز به زبان فارسى در هند فراهم آمده است، مانند شجرة دانش، از نظام‌الدين احمد گيلانى تأليف: پيش از 059ق/649م؛ و مطلع العلوم و مجمع الفنون، از واجدعلى‌خان تأليف: 261ق/ 845م. به علاوه، دو دانشنامة مهم فارسى ديگر نيز در خارج از ايران فراهم آمده است كه عبارت‌اند از آريانا دائرة المعارف، چاپ كابل؛ و «دائرة المعارف تاجيكى شوروي» به فارسى تاجيكى و به خط سيريلى، چاپ آكادمى علوم تاجيكستان.
نخستين كتاب با عنوان دائرة المعارف را در لبنان بطرس بستانى و پسرانش ميان سالهاي 293- 318-ق/876-900م تا ج 1، مدخل «عثمانية» منتشر كردند. چاپ دوم آن را محمد فريد وجدي در مصر 923- 925م فراهم آورد و چاپ سوم آن را فؤاد افرام بستانى در 956م در بيروت آغاز كرد. واژة دائرة المعارف در واقع به تقليد از اين آثار به زبان فارسى وارد شده است.
برخى از مهمترين دانشنامه‌ها، يا به عبارت ديگر دائرة المعارفهايى كه در پى اين آثار در ايران منتشر شد، عبارت‌اند از دائرة المعارف اسلامية ايران و همگى معارف شيعة اثنا عشريه، تأليف عبدالعزيز جواهر كلام، كه فقط جزوة آن از الف تا الحجة البالغه در فاصلة سالهاي 1336-1339ش منتشر شد؛ دائرة المعارف تشيع از 1366ش؛ لغت‌نامة دهخدا، كه در واقع بهتر است آن را فرهنگى دائرة المعارفى بناميم 1325- 1358ش؛ دايرة المعارف فارسى 345-374ش؛ دانشنامة ايران و اسلام، كه از 1354 تا 1357ش، جزوة آن منتشر شد و پس از انقلاب هم جزوه‌هاي آن انتشار يافت؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامى از 1367ش و ترجمة عربى آن با عنوان دائرة المعارف الاسلامية الكبري از 1370ش؛ و دانشنامة جهان اسلام از 1369ش . از دانشنامه‌هايى كه مخاطبان آنها كودكان و نوجوانان هستند نيز، مى‌توان به فرهنگنامة كودكان و نوجوانان اشاره كرد كه انتشار آن از 3711ش آغاز شده است.
3. الف. بررسي سابقه و مطالعات و تحقيقات در موضوع طرح همراه با ذکر منابع اساسي و همچنين چگونگي ارتباط طرح با تحقيقات قبلي
با توجه به اینکه تمامی تحقیقات و آثار این موسسه و پژوهشکده های مرتبط با آن بر محور علوم وحیانی می باشد این آثار و تحقیقات ارتباط مستقیمی با طرح دانش نامه دارند.
| رديف | عنوان | زمينه تخصصي | سازمان پژوهشي | سازمان سفارش دهنده | سال انجام |
| 1 | تفسیر تسنیم 26 جلد | قرآن | موسسه فرهنگی تحقيقاتی اسرا | موسسه فرهنگی تحقيقاتی اسرا | 1371 الی 1391 |
| 2 | تفسیر موضوعی قرآن 18 جلد | قرآن | موسسه فرهنگی تحقيقاتی اسرا | موسسه فرهنگی تحقيقاتی اسرا | 1389 |
| 3 | رحیق مختوم 10 جلد | فلسفه | === | === | 1386 |
| 4 | عین النضاخ 3 جلد | عرفان | === | === | 1387 |
| 5 | ادب فنا مقربان 8 جلد | عترت پژوهی | === | === | 1391 |
| 6 | منزلت عقل | فلسفه | === | === | |
| 7 | تفسير انسان به انسان | تفسیر | === | === | 1386 |
| 8 | پيامبر رحمت | عترت پژوهی | === | === | 1388 |
| 9 | ولايت فقيه، ولايت، فقاهت و عدالت | فلسفه دین | === | === | 1390 |
| 10 | عصارةخلقت درباره امام زمان (عج الله تعالي فرجه الشريف) | عترت پژوهی | === | === | 1388 |
| 11 | عيدولايت (درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1384 |
| 12 | ولايت در قرآن ( درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1383 |
| 13 | ولايت علوي (درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1384 |
| 14 | تجلي ولايت (درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1379 |
| 15 | حكمت علوي (درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1384 |
| 16 | ظهور ولايت ( درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1384 |
| 17 | وحدت جوامع در نهج البلاغه ( درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1380 |
| 18 | دنيا شناسي و دنيا گرايي در نهج البلاغه (درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1385 |
| 19 | علي عليه السلام مظهر اسماي حسناي الهي ( درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1385 |
| 20 | قرآن در كلام امام علي (ع) ( درباره حضرت علي عليه السلام) | عترت پژوهی | === | === | 1384 |
| 21 | حيات عارفانه امام علي (ع) | عترت پژوهی | === | === | 1385 |
| 22 | انتظار بشرازدين | فلسفه دین | === | === | 1380 |
| 23 | شميم ولايت | عترت پژوهی | === | === | 1385 |
| 24 | سروش هدايت 4 جلد | اجتماعی | === | === | 1387 |
| 25 | دين شناسي | فلسفه دین | === | === | 1387 |
| 26 | نسبت دين و دنيا | فلسفه | === | === | 1390 |
| 27 | ادب فناي مقربان 8 جلد (شرح زيارت جامعه كبيره) | عترت پژوهی | === | === | 1391 |
| 28 | شكوفايي عقل درپرتونهضت حسيني | عترت پژوهی | === | === | 1388 |
| 29 | بنيان مرصوص امام خميني (قدس سره) | اجتماعی | === | === | 1389 |
| 30 | شريعت درآينةمعرفت | فلسفه دین | === | === | 1384 |
| 31 | زن در آينة جلال و جمال | معارف | === | === | 1376 |
| 32 | فلسفه صدرا 2 جلد | فلسفه | === | === | 1388 |
| 33 | اسلام ومحيط زيست | اجتماعی | === | === | 1388 |
| 34 | حماسه وعرفان | عترت پژوهی | === | === | 1377 |
| 35 | گزیده صهباحج | معارف | === | === | 1385 |
| 36 | فلسفه حقوق بشر | فلسفه دین | === | === | 1383 |
| 37 | تبيين براهين اثبات خدا (تعالي شأنه) | فلسفه دین | === | === | 1388 |
| 38 | حكمت نظري و عملي در نهج البلاغه | معارف | === | === | 1389 |
| 39 | حكمت عبادات | معارف | === | === | 1385 |
| 40 | قرآن حكيم از منظر امامرضا (عليه السلام) | معارف | === | === | 1382 |
| 41 | رازهاي نماز | معارف | === | === | 1385 |
| 42 | سرچشمه انديشه 6 مجلد | اجتماعی | === | === | 1386 |
| 43 | فلسفة زيارت | عترت پژوهی | === | === | 1385 |
| 44 | فلسفه الهي از منظر امام رضا (عليه السلام) | فلسفه دین | === | === | 1388 |
| 45 | نزاهت قرآن از تحريف | معارف | === | === | 1384 |
| 46 | حق و تكليف | فلسفه دین | === | === | 1388 |
| 47 | نسيم انديشه | اجتماعی | === | === | 1388 |
| 48 | كتاب الخمس (عربي) | فقه | === | === | 1386 |
| 49 | اسرارالصلاه (عربي) | معارف | === | === | 1382 |
| 50 | علي بن موسي الرضا (ع) والقرآن الحكيم (عربي) | معارف | === | === | 1384 |
| 51 | علي بن موسي الرضا(ع) والفلسفه الاهيه (عربي) | فلسفه | === | === | 1380 |
| 52 | الحماسه و العرفان (عربي) | عترت پژوهی | === | === | 1382 |
| 53 | منزلت عقل درهندسه معرفت ديني | فلسفه | === | === | 1390 |
| 54 | كتاب الحج (عربي) 4 جلد | فقه | === | === | 1387 |
| 55 | المراه في مراه الجلال والجمال (زن ترجمه عربي ) | معارف | === | === | 1387 |
| 56 | امام مهدي (عج)موجود موعود | عترت پژوهی | === | === | 1387 |
| 57 | مفاتیح الحیات | اجتماعی | === | === | 1391 |
| 58 | کوثر کربلا | عترت پژوهی | === | === | 1391 |
3 ـ ب. سابقه انجام پروژه‌هاي مشابه در کشور با ذكر دقيق مرجع، نتايج حاصله، امتيازات و تفاوتها با اين پروژه:
سابقه تدوین دانش نامه موفقی بر اساس یک اندیشه و مکتب فکری در کشور بسیار کم می باشد. و فقط توسط موسسه نشر آثار امام خمینی (قدس سره) دانشنامه امام خمینی (ره) از سال 1386 آغاز گردیده است و در حال استخراج نمایه ها و مدخل ها می باشد و اثر چاپ شده هنوز منتشر نشده است.
- دانش نامه علوم عقلی از سال 1384 توسط موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (قدس سره) در قم آغاز شده و تا بحال اصطلاح نامه 4 علم آن در حد مدخل ها منتشر شده و مقاله ای از دانش نامه منتشر نشده است.
- دائره المعارف علوم قرآنی توسط دفتر تبلیغات در حال انتشار است که حدود 9 مجلد آن منتشر شده است.
- دائره المعارف بزرگ اسلامی و دانشنامه جهان اسلام در موضوعات عمومی اسلامی نیز در حال انشتار می باشد ولی امتیاز عمده دانشنامه علوم وحیانی اسرا تدوین آن بر اساس حکمت متعالیه و بر اساس اندیشه های یک اندیشمند می باشد.
3- ج. سابقه انجام پروژه يا پروژه‌هاي مشابه در ساير كشورها با ذكر دقيق مرجع، امتيازات، نتايج حاصله و تفاوتها با اين پروژه:
اطلاعات دقیقی در این باره بدست نیامده است. ولی دانش نامه زن و اخلاق اسلامی توسط انتشارات بریل (هلند) و به زبان انگلیسی در حال تدوین می باشد .
4. سؤالها و فرضيه‌هاي پژوهش
4-1. سؤالهاي پژوهش
سوال اصلی :برای دستیابی به علوم وحیانی (تفسیر و علوم قرآنی، علوم عقلی و فقه و اخلاق و معارف اسلامی چه راهکاری ممکن است.
سوال فرعی: آیا دانش نامه علوم وحیانی می تواند کمکی به این دانش انجام دهد ؟ چگونه؟
4-2. فرضيه‌ها
آثار آیت الله جوادی آملی(دامت برکاته) ظرفیت گسترده ای برای تدوین دانشنامه علوم وحیانی دارد.